Đôi nét về Công nữ của dòng Nguyễn Phúc

Có thể nói câu thơ "... Từ thuở mang gươm đi mở cõi " của Huỳnh Văn Nghệ đã ám ảnh chúng ta gần suốt 1 cuộc đời .Càng về già ta càng ngộ ra cái ý nghĩa lớn lao mang tính sống còn của công cuộc Nam tiến của tiền nhân, đặc biệt vai trò của dòng Nguyễn Phúc - mở đầu bởi Đức Nguyễn Hoàng (1525-1613)
Trong công cuộc khai phá đầy gian truân thử thách ấy,nào mấy ai trong chúng ta ngờ rằng có sự đóng góp tuyệt vời của những ngưới đàn bà dòng Nguyễn Phúc : những Công nữ .

Nguyễn Phúc Nguyên (1563-1635) là con trai thứ 6 của Nguyễn Hoàng,lên ngôi Chúa ở tuổi 51, có 11 con tai và 4 con gái .
Theo 1 số nguồn sử liệu thì người con thứ 3 của Chúa Sãi - Công nữ Ngọc Khoa được gả cho vua Chiêm PoRome ở Bình định.Nàng làm Hoàng hậu xứ Chàm đc 20 năm, đưa dc nhiều người Việt vào khai khẩn tại đất Chăm.1651 có chính biến, vua và hoàng hậu Chăm bị giết hại,mở đường cho Chúa Nguyễn vào bình định đất Chiêm , sáp nhập Quảng ngãi , Bình định , Phú yên , Khánh hòa ,Ninh thuận , Bình thuận vào Đàng trong .
Li kì hơn nữa,người con gái thứ 2: Công nữ Ngọc Vạn được gả cho vua xứ Chân lạp Chey Chetta2 năm 1620 khi nàng vừa tròn 18 tuổi .Đây là người con mà Chúa Sãi yêu quí nhất, nàng vừa xinh đẹp tuyệt vời, lại giỏi giang và chí lớn hơn người...đáp ứng đầy đủ nhiệm vụ cao cả của 1 cuộc hôn nhân chính trị .
Lúc này, Chân lạp ko còn mạnh như cách đó vài thế kỉ,thường bị Xiêm la quấy rối - nên liên minh với Đàng trong đã trở thành 1 quốc sách .Bởi vậy , là Hoàng hậu Chân lạp, với sắc đẹp trời cho và sự thông minh mẫn tiệp,tình yêu nước sâu sắc, Công nữ Ngọc vạn đã từng bước thuyết phục đc nhà vua cho phép dân Việt vào khai khẩn đất ở toàn bộ vùng Thủy chân lạp ( toàn bộ từ nam Phú yên đến hết đồng bằng sông CL ).Tiếp theo với sự khéo léo của mình,Nàng đã vượt qua sự chống đối của triều đình Chân lạp,xin phép Vua cho dân Việt được thành lập những đội vũ trang tự vệ....rồi thành lập thương điếm Pray Ko r ( Saigon-chợ lớn sau này ) - nơi đặc biệt thuận lợi cho công chuyện làm ăn , thu hút ngày càng nhiều cư dân Việt vào sinh sống....và mọc rễ ở đó .
Mặc dầu chỉ sống với vua có 8 năm ( vua chết trẻ ) nhưng với bản lĩnh phi thường Bà luôn đứng vững ở vai trò Quốc Mẫu ( gần 50 năm ), vượt qua bi kịch cá nhân , là cầu nối ,góp phần buộc chặt 1 phần cái triều đình vốn rệu rã và bất hòa này với chính quyền nhà Nguyễn....tạo tiền đề cho hậu thế , 1698 chiếm Sài gòn,1714 chiếm Hà tiên - hoàn thành sư nghiệp Nam chinh .