TRANH CHỮ

 Hôm qua, XN và tôi tới viếng Quốc Bình - một bạn trỗi K6 tại chùa Vĩnh Nghiêm. Các bạn trỗi các khóa và bạn HSMN cũng tới viếng trong suốt 2 ngày qua. "Con người, số phận, sự nghiệp..." XN nói đi nói lại những cảm nghĩ của mình quanh ba câu này. Còn tôi lại muốn đưa lên đây triết lý cuộc sống cũa Trung Việt - một bạn trỗi K3. Xin phép đăng bài thơ của Việt có tiêu đề" Tranh Chữ" (minh họa của tác giả)

Tranh Chữ

Người ta bây giờ hay treo tranh chữ trong nhà
Một thú chơi tao nhã.
Đây không nói những kẻ trưởng giả học làm sang hợm hĩnh.
Những người hiểu biết
Muốn gửi gắm lòng Nguyện ước, Chí hướng, ý nghĩa Cuộc đời
Chỉ trong một hay hai chữ hàm xúc sâu xa
Với vẻ đẹp đầy bí ẩn của Thư pháp Trung hoa.

Nhiều ngườì treo chữ Phúc

Ước nguyện bình thường của mỗi một con người

Nhưng ước muốn được nhiều Phúc Lộc

Đôi khi làm Tâm hồn trở nên thụ động,

nhỏ bé, tầm thường.

Người ta hay treo chữ Tâm

Chữ Tâm hiền hoà, chữ Tâm nhân ái.

Chữ Tâm làm con người gần lại chữ Thiện và chữ Đức,

Chữ Tâm giản đơn, gần gũi mà bao người đánh mất

Gây nên bao trắc trở, trớ trêu, bi đát trong cõi Đời này.

Lại có ngưòi hiểu biết, treo hai chữ Phật Tâm

ý nghĩa còn cao siêu hơn nữa,

Chữ Tâm này không chỉ hiền hoà mà còn là Nhân từ, Bác ái

Là Trái tim rộng mở, là Phật pháp vô biên

Là Từ Bi Hỉ Xả, là Bao dung, Vị tha

Là xua tan Thù hận, là Tình người bao la.

Có người treo chữ Nhẫn

Lòng kiên nhẫn, ai đã từng nói,

là gương mặt thật nhất của Con người

Là Nhẫn nhịn khoan dung, chín bỏ làm mười

Kiên nhẫn sẽ thành tài. Mài sắt nên kim.

Kiên nhẫn sẽ làm Tình yêu Nồng nàn mà không điên dại

Kiên nhẫn sẽ cho ta Điềm đạm

Cửa ngõ của Sự Yên tĩnh sâu cùng - Cửa ngõ của Thiền.

Có người treo chữ Chí

Đáng phục thay những người có Chí làm nên,

Chữ Chí làm xoay đất chuyển trời

Chữ Chí làm nên những Kì công bất hủ.

Những người có Chí thường có Nhẫn

Nhưng nhiều khi để mất chữ Tĩnh, chữ Tâm.

Có người lặng lẽ treo trong nhà mình chữ Tĩnh

Sâu xa thay một bước đến cửa Thiền!

Muốn Tĩnh cần có Tâm,

càng không thể nào thiếu Nhẫn

và còn phải Ngộ.

Vậy mà chẳng thấy ai treo chữ Ngộ

Chắc vì Ngộ được Lẽ đời là sự khó lắm thay!

Nhiều người lại thích treo chữ Nhàn

Ôi ước muốn thanh thản, yên bình

của những người chẳng nhiều tham vọng.

Nhưng Nhàn thiếu Tĩnh thì nhàn mà Tâm lại bận

Nhàn mà thiếu Nhẫn thì Nhàn cũng chẳng hoàn toàn

Chữ Nhàn quá to lại làm người ta nhác lười,

vô dụng, tầm thường.

Có người treo chữ Dũng trong nhà

Triết gia nào từng nói :

“Sự điên rồ của những người dũng cảm

đó là trí Anh minh của Đời”.

Dũng cảm đương đầu với bão táp phong ba trong Cuộc sống

Dám nghĩ dám làm, không sợ khó khăn,

Và sâu cùng là cái Dũng của bậc Thánh nhân

Trong Dũng này có Tĩnh- thâm trầm điềm đạm

Trong Dũng này có Trí sáng suốt, Lẽ công bằng.

Dũng này là đã chế ngự được Chính mình

Trong Dũng này có cả lòng Trung thực.

Ôi chữ Dũng như cánh chim ưng ngạo nghễ bay trên đỉnh núi

Coi khinh loài rắn rết hiểm nguy hèn hạ bò trườn dưới đất đen.

Và người ta còn treo những chữ nào?

Hiếu, Liêm, Nhân, Đức, Lộc, Tài...

Ước nguyện con người kể sao cho hết.

Nhưng có nhiều kẻ chỉ thờ Lộc Tài

mà trong nhà treo chữ Tâm chữ Đức

Lòng chỉ có Lợi, Danh, Quyền mà phô chữ Chí chữ Nhân?

Trớ trêu thay!

Thiên hạ bây giờ nhan nhản những bức Tranh chữ kiểu này

Treo trong những phòng khách xa hoa, sang trọng!

*

* *

Còn Bạn hỏi tôi muốn treo trong nhà mình những chữ nào?

Thật khó, tôi muốn treo chữ Tâm lại muốn treo chữ Dũng

Lại thấy chẳng thể nào thiếu đi chữ Nhẫn

và cả chữ Tình sâu lắng, thâm trầm

Rồi tôi muốn treo hai chữ vàng Hiệp Nghĩa

Hai chữ này bao hàm cả Dũng và Tâm

Nhưng còn chữ Tĩnh diệu huyền?

Thật khó chọn một chữ bao hàm ý nghĩa

và Triết lí của Cuộc đời cao rộng.

Mà Nghĩa Hiệp là hành hiệp trượng nghĩa vô tư thầm lặng

Vậy có nên phô bày cho thiên hạ

cái Nghĩa Hiệp kia

trong phòng khách của mình?

Thôi chỉ có cách này tôi chọn

Là khắc ghi hai chữ Hiệp Nghĩa trong tim

Và để tâm hồn bao hàm trong chữ Tĩnh nhiệm màu.

Cầu mong cho Bạn cũng chọn được những chữ vàng Tâm đắc

Để treo cao trong phong khách lộng gió bốn phương của Bạn

Hay mang theo trong trái tim mình.

KST. Hà nội 1/6/2003
Tặng các Bạn tôi