Tuổi thơ chúng ta đã đi qua chiến tranh

SƠ TÁN Ở ĐẠI TỪ

                                              Hồ Như Nguyện

  ( Viết tặng Lê Thanh Sơn K3,Hồ Xuân Nam K3,Lê Thanh Trung 
K6,Hồ Phương Bình K7 và các em Lê Thanh Hà,Lê Thanh Hoa)

Những ngày đầu 

   Đúng là giữa chúng tôi có duyên nhưng không nợ.Thời kháng
chiến chống Mỹ,cha mẹ hai bên cho lũ trẻ con đi sơ tán cùng
nhau những ba lần.Trước tiên ở thị xã Sơn tây,sau vì thấy Sơn
tây tập trung nhiều bộ đội (ấy là các cụ nói chứ lúc đó chúng 
tôi còn quá nhỏ,chẳng biết gì) nên đưa cả lũ lên Đại từ , rừng 
rú cho yên ổn..Sau các cụ nghĩ, cầu Long biên -tầm ngắm của 
không lực Huê kỳ,lại rút quân hết về làng Chèm Vẽ,cách Hà Nội 
hơn chục cây số.Nếu có phép  mầu nhiệm cho tôi được chọn 
trở lại quá khứ ở một thời kỳ nào đó thì tôi chỉ đau đầu,nát óc 
với hai giai đoạn mà tôi thương nhớ khôn nguôi,dó là Quế lâm 
và Đại từ.Chính những nơi này ,tôi có nhiều kỷ niệm sâu sắc 
nhất,ngộ nghĩnh nhất,đáng yêu nhất.
  Có lẽ...Không...Chắc chắn,,tôi sẽ chọn Đại từ.!

Đêm chuyển quân về Đại từ quá khổ,phải chia đôi lực lượng,LTS,
HXN ,cùng chị giúp việc đi bắng tàu hỏa. Còn lại là bà nội(LTS),
hai bà mẹ,LTĐ,HNN,LTT,HPB,LTH, LTH(Hoa){xắp xếp theo
tuổi tác} ngồi hết trên một chiếc com-măng-ca cùng nồi niêu
xoong chảo, quần áo sách vở,gaọ mỡ mắm muối...tất tần tật 
những gì cần thiết cho cuộc sống của cả đại gia đình .Các bạn 
thử tưởng tượng xem,,chừng ấy con người với đồ đạc trong một 
chuyến xe đi gần trăm km,già nhất 75, nhỏ nhất 7 tuổi,làm sao 
mà không được gọi là vất vả cơ chứ.Nhưng đó khác gì gió 
thoảng mây tan,trẻ con tội thật mà cũng sướng thật khi cái khổ 
nó dễ cho qua còn cái vui nó muốn giữ mãi.Khôn đấy,còn người 
lớn thì lại cứ hay ôn buốn nhớ tủi,đến dại!.

 Lên đến nơi trời đã khuya.Xe đậu ở dưới đường quốc lộ còn
cả hội, tùy theo sức, lại khuân vác hành lý leo đồi vượt dốc 
mới dặt chân, đặt lưng trong ngôi nhà từ nay sẽ là nhà của mình.
Nói là nhà chứ thật ra... không phải.Sáng ra,tôi nhìn thấy,đó chỉ 
là khung nhà bằng tre nứa vầu,chưa có tường bao quanh và 
chẳng hề cửa nẻo.Ba chiếc gường (cũng thuộc họ mây tre lá), 
hai chiếc bàn ,chấm hết! Điều ấy chẳng hề chi với bọn nhóc tỳ 
ăn chưa no,lo chưa tới,cái mà chúng tôi sướng là tự do sở hữu 
cả khu vườn ổi bao la bát ngát cùng với khoảng không gian rộng 
lớn tha hồ đùa giỡn này.Thực đơn chỉ có hai món:măng luộc 
chấm mắm tôm và canh dọc nấu mắm tôm ,được áp dung cho 
hàng ngày, hàng tuần,hàng tháng (may là đơn vị thời gian lưu 
trú dược tính bằng tháng chứ không thì ...toi) Ở đã vây,ăn như
vậy nên tình trạng dào tẩu ắt phải xảy ra.Hai bậc liền anh, liền 
chị của hai nhà là LTĐ,HXN, mượn cớ đạp xe đi chợ rồi bùng 
văn biến,để lại nơi rừng thiêng nước độc một bà cụ già và bầy 
em nheo nhóc,ấy là chưa kể bọn họ đã trộm luôn chiếc xe đạp,
tài sản có giá nhất, hữu ích nhất thời bấy giờ.Không biết các 
bậc phụ huynh xử lý tội đào ngũ thế nào nhưng LTĐ lên lại Đại 
từ,riêng HXN,bóng chim,tăm cá.

Sau vài ngày xả hơi,dưỡng sức,xem xét địa hình,địa thế, phân
chia lĩnh vực sinh hoạt,ổn định binh lương,chúng tôi bắt dầu 
cuộc sống mới đầy lạ lẫm.Đừng tưởng chúng tôi hỗn quan,hỗn 
quân nhé.Lầm chết!Trên có bà nội,dưới có em nhỏ,cơ cấu đủ 
mọi thành phần:,nhi đồng,phụ lão, đoàn viên,đội viên; trình độ 
văn hóa bao gốm từ cấp  I đến cấp III, tổng quân số:5 nam,4 
nữ.Ăn có người nấu,quần áo có người giặt, công việc thường 
ngày là ĐI RỪNG LẤY CỦI.

Đi rừng lấy củi 

 Đã thành thông lệ,sau khi điểm tâm lưng bát cơm rang (chạy 

qua hàng mỡ) hoặc vài khúc sắn luộc,chúng tôi lại dắt díu nhau
vào rừng.Buổi đầu tiên còn có hai chị em con nhà chủ dẫn
đường,về sau tự mở lối mà đi.Thuở ấy rừng hoang sơ lắm,
dường như chưa có bàn tay con người tàn phá.,chỉ có dân
địa phương vào kiếm củi mà thôi.Chúng tôi phải xếp hàng
dọc,vạch lá cây,lùm cỏ để đi.Mỗi đứa một con dao quắm,mỗi
đứa một khoảnh rừng (tự chọn) với một mục đích chung:Đốn
cây!Nói như vậy thì có nghĩa chúng tôi là lâm tặc (?) Quả
không ngoa,nhất là đối với tôi,bởi lẽ tôi chân yếu,tay mềm nên
cứ nhè cây nào nhỏ ,có thân bằng cổ tay mình là phạt.Luẩn
quẩn,loanh quanh một hồi cũng được đầy đống củi (đống
cây tươi thì đúng hơn),tôi bứt dây rừng,buộc thành một bó
và vận chuyển ra chỗ quy ước.Ngôn nghữ ở rừng thật khác
lạ,không gọi nhau bằng tên,bằng vai vế mà chỉ cần hú một
hơi dài và đáp trả lại cũng hú lên một hơi dài.Nghe tiếng hú ,
tôi biết mọi người sắp đến.Khi đủ mặt văn võ bá quan,tôi
thấy thu hoạch của ai cũng hoành tráng,gọn ghẽ nhất là LTS.,
còn bó củi của tôi,nó èo uột,nhom nhem đến não ruột.Ai
cũng biết mang vác trên vai,riêng mình tôi,lúc thì cắp bên hông,
lúc thì kéo lê suốt dọc quãng đường dài,cho tới khi về đến nơi,
nó lại càng tả tơi,tơi tả.Mới đầu được đi lấy củi thích lắm nhưng
tay phồng rộp,vắt bám vào chân tôi lại đâm ra chán.Ấy vậy
mà đâu có được bỏ ngang,ngày qua ngày cứ phải cùng nhau
vào rừng chặt cây làm củi.Lần lần tôi khôn ra,ừ đi thì đi nhưng
tâm trí tôi chẳng để vào đấy .Tôi thường nhìn xa xa,lòng
thấy nhớ mẹ,nhớ Hà nội...Rồi có những lúc tôi ao ước được
ăn kem,được có Hạnh (con gái một người bạn của mẹ tôi)
ở cạnh...Buồn đấy,vui ngay đấy,cả lũ tắm suối,cả lũ hái sim,
tiếng cười hồn nhiên vang vang rừng núi.

(còn tiếp)