( Bài viết được chuyển fonts từ nguyên bản bởi HT- Tổng quản trang "Trang Thơ" ,nhờ vậy mới có thể đăng lên ở đây. Tác giả và ACE K3 cám ơn HT )
Tản Mạn 2011
Tôi thì không hay viết vì rằng là tôi biết thì hơi quá nhiều mà hiểu thì chẳng bao nhiêu. Tôi vẫn còn nhớ một lần lên lớp, thầy Chi Phan (lúc ấy chúng tôi đang học lớp 8) dạy rằng: "Khi viết văn, các em "tha" cho thầy mấy từ "rằng – thì - là - mà" để nói rõ được ý." Có lẽ từ lúc ấy, tôi mới nhập được vào hồn thơ (bây giờ người ta vẫn gọi thế!). Chả thế mà tôi vẫn cứ viết rằng:
Thế là em…Thế là tôi
Thế là còn được "no xôi chán chè"
Thế là Đông cũng sang Hè
Tiếng Quyên gọi Lựu đỏ hoe góc vườn
Thế là qua cuộc đoạn trường
Rằng dâu còn lá còn vương tơ lòng
Biết còn có lúc còn không
Đắng cay thì "vưỡn" còn trông ngọt bùi
Thế là…em, thế là…Tôi
Tôi xin nói thêm về cụm từ "no xôi chán chè" dùng ở đây là được hiểu theo ý câu ca dao:
Nếu mà không sống thì thôi
Sống thì có lúc no xôi chán chè
Câu chuyện có vẻ quá riêng tư, đọc thấy buồn, thấy chán. Tôi cũng thấy vậy, cho nên rằng thì là mà tôi không hay viết vì thế.
Chuyện kể rằng khi chúng tôi 20, tôi đọc được câu thơ của thằng bạn:
…Có những đêm trăng sáng
Và những chiều nắng vàng
Tiếng chim ca ríu rít
Hay màn sương mênh mang
Bỗng dậy lòng xao xuyến
Ôi đẹp thay cuộc đời!
Và nhớ sao đôi mắt
Em ta nơi xa vời…
Thơ thằng này nhiều "và" quá! Nhưng cái quá không ở chữ "và" mà là hồn ở tuổi 20 của nó đẹp quá! Tôi thì vẫn hay mê cái đẹp, từ ngày ấy tôi đã yêu thơ nó rồi. Đây là giọng thơ trữ tình lãng mạn cách mạng của nhà thơ Hen rích Hai nơ được nhập vào hồn tuổi trẻ chúng tôi từ ngày ấy. Chả thế mà sau đó tôi nổi hứng "nhạc sĩ" viết luôn một ca khúc lấy tựa đề "Quãng 8 của tình ca" với hợp âm chủ ở cung mi thứ. Vì tính tôi không hay viết, bản thảo ngày ấy đã phôi phai theo thời gian mất rồi, chắc là chỉ còn dư âm trong lòng những người bạn được nghe tôi xướng âm cách đây khoảng 40 năm trước mà thôi. Qua rồi, qua lâu lắm rồi một thời trai trẻ. Không biết có phải như thằng bạn nhà thơ của tôi đã viết hay không:
…Thế đấy! Cuộc đời khắc nghiệt
Biết bao điều phải trả giá thời gian…
Không biết những năm tháng chiến tranh buộc chúng tôi vào cuộc có làm phai tàn chất lãng mạn, hồn trữ tình lai láng trong những tài hoa tuyệt vời của các bạn tôi hay không. Tôi chỉ đau đáu một điều rằng là chúng tôi mất mát quá nhiều, cả trong chiến tranh giữ nước và trong cuộc chiến quyền lực thời giáp ranh giữa 2 thiên niên kỷ ta vinh hạnh trải qua. Chỉ trong vòng chục năm, tôi mất hai thằng bạn nhà thơ mà tôi yêu quí nhất. Tôi cứ băn khoăn tự hỏi như cụ Tam nguyên Yên đổ khi khóc cụ Dương Khuê:
Không mua, không phải không tiền không mua
Câu thơ những đắn đo muốn viết
Viết đưa ai, ai biết mà đưa…
Bọn tôi không viết kiểu thơ phong trào mà chắt lọc từ hồn của bạn bè, anh linh của các bậc tiền nhân và được rọi sáng bằng vầng hào quang của thế hệ. Đớn đau có, vinh quang có và đắng cay cũng đầy ắp dẫu nước mắt đã khô cạn từ lâu lắm rồi. Vậy mà khi mất chúng nó, tôi mất phương hướng, trượt dài theo phong cách cũ của cụ Lý Bạch: ôm vò rượu ngắm trăng đáy nước làm thơ. Hạnh phúc biết bao khi còn bạn thơ tri âm, tri kỷ.